Mode & de psyche
Museum Dr. Guislain en MoMu ModeMuseum Antwerpen slaan de handen in elkaar voor de dubbeltentoonstelling Mirror Mirror – Mode & de psyche, die de connectie tussen mode, psychologie, zelfbeeld en identiteit onderzoekt.
Niets zit ons dichter op de huid dan onze kledij. Ze is een bemiddelaar tussen onszelf en de wereld, een veruitwendiging van wie we zijn of wie we willen zijn. Mode geeft de mogelijkheid om ergens bij te horen, een gemeenschappelijke identiteit uit te bouwen, maar laat ook toe om uit de band te springen. De samenwerking tussen MoMu en Museum Dr. Guislain brengt deze intieme relatie vanuit uiteenlopende invalshoeken in beeld. Terwijl MoMu de focus legt op onze persoonlijke beleving van het lichaam, gaat Museum Dr. Guislain op zoek naar creaties van kunstenaars voor wie een kledingstuk onlosmakelijk verbonden is met wat zich binnen in henzelf afspeelt. Deze stukken komen nooit in de winkelrekken terecht, maar worden enkel gekoesterd door de ontwerper. Deze designers tekenen of naaien geen stuk om louter te dragen, ze ontwerpen om erin te leven. De tentoonstelling in Museum Dr. Guislain kijkt eerst naar de relatie tussen kleding en psychiatrie om daarna het werk van bijzondere kunstenaars in de kijker te zetten. De tentoonstelling is opgebouwd rond vier thema’s.
Achter slot en grendel
In vele psychiatrische ziekenhuizen werd tot de jaren 1960 enkel gestichtskleding gedragen. Patiënten gaven bij opname hun persoonlijke kledij en spullen af. Dit uniform maakte het mogelijk om het samenhorigheidsgevoel te versterken of conflicten over bezittingen te vermijden. Voor sommigen vormde het een extra obstakel tegen ontsnapping. Dat niet iedereen zomaar zijn identiteit wou opgeven, blijkt uit de vele voorbeelden van gepersonaliseerde gestichtskledij: van het verscheuren van lakens tot een nieuw geïmproviseerd omhulsel, over aanpassingen aan het te dragen uniform, tot het maken van een volledig nieuwe outfit.
De straat als catwalk
Kleding is meer dan een middel om onszelf warm te houden of om ons te bedekken. Ze kan machtig zijn en een boodschap helpen verspreiden. Kunstenaars komen in speciale kledij de straat op en tonen zich aan toevallige voorbijgangers. Een andere vorm van performance zijn rituelen en de kledij die daarbij hoort. Zo trouw je in een trouwkleed en poets je niet in je zondagskostuum. Bij elk ritueel horen gepaste gewaden die hun rol spelen in een heel persoonlijke ceremonie.
Wanneer textiel huid wordt
Sommige kledingstukken en kunstwerken zijn sterk verbonden met de maker en worden soms enkel door de maker gezien. Waarom ze creëren, is vaak gelinkt aan hun biografie. Zo proberen kunstenaars in de isolatie van de psychiatrische instelling hun identiteit bij zich te houden. Kleding is ook verbonden met gender en het verlangen naar een andere genderidentiteit kan gesymboliseerd worden door stereotiepe beelden. Soms is kledij zodanig intiem dat het enkel in de privésfeer wordt geduld en kan het een rol spelen in het nastreven van een intiem verlangen.
Van fascinatie tot creatie
De tentoonstelling brengt ten slotte de modewereld en outsiderkunstenaars samen. Sommigen zijn zeer bewust met mode bezig en laten zich inspireren door modetijdschriften. Anderen werken met hun eigen typische techniek en materiaal, wat resulteert in uitzonderlijke creaties die niet altijd het dragen als functie hebben. Omdat de modewereld een wereld van experiment is, steeds op zoek naar de stijl van morgen, is het niet toevallig dat zij interesse heeft in kunstenaars die niet in een hokje te plaatsen zijn. Hun kunstwerken worden op stoffen gedrukt of inspireren tot aparte snitten. Ontmoeting en samenwerking staan hierbij altijd centraal.
Mirror Mirror – Mode & de psyche brengt in Gent uitzonderlijke kunstenaars bijeen die elk op hun eigen manier kledij of textiel gebruiken om zichzelf een plaats in de wereld te geven. Als idealist, als man of vrouw, als bruid of als koningin: ieder tekent, naait of borduurt om de meest uiteenlopende redenen. Met naald en draad geven ze hun identiteit vorm. Hun creaties worden in het geheim gedragen of verborgen, maar worden ook met trots getoond op de catwalk van de straat.
Mirror Mirror - Mode & de psyche
Museum Dr. Guislain
8 oktober 2022 - 26 februari 2023