Vrijheidsbeperkende maatregelen

Wat zijn vrijheidsbeperkende maatregelen?

In de geestelijke gezondheidszorg streven we naar een omgeving waar elke cliënt zich gerespecteerd voelt en ondersteund wordt in zijn of haar herstel. Toch kunnen vrijheidsbeperkende maatregelen in bepaalde situaties nodig zijn om de veiligheid van de cliënt en de omgeving te beschermen.

Tegelijk roepen deze maatregelen roepen discussie en controverse op. Er is namelijk geen overtuigend wetenschappelijk bewijs dat ze bijdragen aan herstel of welzijn. Wat we wél weten: afzondering en fixatie kunnen negatieve gevolgen hebben, voor zowel cliënten als zorgverleners. Dit beïnvloedt niet alleen het herstelproces, maar ook de werkrelatie tussen beiden. 

Naar een menswaardige en veilige toepassing

Veel zorgorganisaties zetten actief in op een beleid dat vrijheidsbeperkende maatregelen zoveel mogelijk voorkomt. Wanneer ze toch noodzakelijk zijn, is het cruciaal om ze menswaardig, veilig en zo kort mogelijk toe te passen — altijd afgestemd op de situatie van de cliënt.

Psyche ondersteunt zorgverleners om hierin weloverwogen keuzes te maken in deze situaties, met de focus op de waardigheid en veiligheid van alle betrokkenen. Daarom is Psyche ook partner van het project ‘Omgaan met vrijheidsbeperkende maatregelen’. Je vindt er allerhande ondersteuning bij de invoering van de multidisciplinaire richtlijnen over afzondering en fixatie.

Extra informatie en materialen

• Richtlijn: De preventie en toepassing van afzondering en fixatie in de residentiële geestelijke gezondheidszorg voor volwassenen  
• Definities vrijheidsbeperkende maatregelen